اجزای یک موتور AC:
موتورهای AC معمولاً از دو بخش اصلی تشکیل شدهاند:
استاتور (Stator): بخش ثابت موتور است که شامل سیمپیچیهایی است که با جریان متناوب تغذیه میشوند تا یک میدان مغناطیسی دوار ایجاد کنند. استاتور معمولاً از هستههای فولادی لایهلایه و سیمپیچهای عایقبندی شده تشکیل شده است.
روتور (Rotor): بخش متحرک موتور است که به محور خروجی متصل میشود و میدان مغناطیسی دوم را تولید میکند. روتور میتواند از نوع قفس سنجابی (Squirrel Cage) باشد که در بیشتر موتورهای AC خانگی و صنعتی سبک استفاده میشود، یا از نوع روتور سیمپیچی شده (Wound Rotor) که برای کاربردهای نیازمند سرعت متغیر استفاده میشود.
روش کار موتورهای جریان متناوب:
اساس کار موتورهای AC بر القای الکترومغناطیسی استوار است. وقتی جریان متناوب به سیمپیچیهای استاتور اعمال میشود، یک میدان مغناطیسی دوار ایجاد میشود. این میدان مغناطیسی دوار باعث القای جریان الکتریکی در روتور میشود (در موتورهای القایی). این جریان القایی نیز به نوبه خود یک میدان مغناطیسی ایجاد میکند.
بر اساس قانون لورنتس، برهمکنش بین میدان مغناطیسی استاتور و میدان مغناطیسی روتور نیرویی ایجاد میکند که باعث چرخش روتور و در نتیجه چرخش محور موتور میشود.
در موتورهای سنکرون، روتور با همان سرعت میدان مغناطیسی دوار استاتور میچرخد و هیچ لغزشی وجود ندارد. در این نوع موتورها، روتور معمولاً دارای آهنرباهای دائمی یا سیمپیچیهایی است که با جریان DC تغذیه میشوند تا میدان مغناطیسی خود را ایجاد کنند.
در موتورهای القایی (آسنکرون)، سرعت چرخش روتور کمی کمتر از سرعت میدان مغناطیسی دوار استاتور است. این اختلاف سرعت، که به آن لغزش میگویند، برای القای جریان در روتور ضروری است. روتور همواره تلاش میکند تا به سرعت میدان مغناطیسی استاتور برسد، اما به دلیل بار مکانیکی و تلفات، همیشه کمی عقب میماند.
به طور خلاصه، موتور AC با استفاده از جریان متناوب برای ایجاد یک میدان مغناطیسی دوار در استاتور کار میکند. این میدان، جریان را در روتور القا میکند (در موتورهای القایی) یا با میدان مغناطیسی روتور تعامل میکند (در موتورهای سنکرون)، و در نتیجه گشتاور و چرخش ایجاد میشود.
دیدن این فیلم در یوتیوب: https://youtube.com/shorts/d1LEJFGLX7M